Gravelbike kopen? Hier moet je bij aanschaf allemaal op letten

Een gravelbike dicht het gat tussen de racefiets en de mountainbike. Daarbij schurkt de ene gravelfiets wat meer tegen de racefiets aan en de andere wat meer richting mountainbike. Welke gravelbike je kiest, hangt dus af van wat je er mee wil gaan doen. Een gravelbike kopen? Wij helpen je!

Wil je lange ritten maken over grindpaden of wat serieuzer offroaden met steile klimmetjes en spannende afdalingen? Het kan ook meespelen wat je al in je schuur hebt staan. Heb je al een racefiets, dan wil je misschien wel een wat meer offroad-georiënteerde fiets als aanvulling. Heb je al een mountainbike, dan pak je die waarschijnlijk als het wat technischer wordt en zoek je juist meer een allrounder die ook op de weg geen modderfiguur slaat.

Gravelbiken: wat is het en waarom is het zo leuk?

Focus op lange tochten of kort avontuur?

Bij diverse grote merken kun je al terecht voor meerdere modellijnen aan gravelbikes, de ene meer gericht op langere afstanden, de andere voor het snelle, avontuurlijke werk. Wil je gaan bikepacken, lange tochten maken met bepakking, let dan op of de gravelfiets van je keuze voldoende bagagemogelijkheden heeft. Veel gravelbikes zijn voorzien van extra bevestigingsnokjes aan het frame of de voorvork om tassen aan te hangen. Veel modellen bieden ook de mogelijkheid om spatborden te monteren, dus let daarop als je bijvoorbeeld graag in de winter blijft doorfietsen.

Bagage vervoeren op een gravelbike — Veel gravelbikes bieden allerhande mogelijkheden om bagage te vervoeren, met bevestigingspunten voor tasjes op het frame en de voorvork

Vering is ook iets wat we steeds meer zien op gravelbikes. Denk dan niet meteen aan de vering zoals op een volledig geveerde MTB, maar aan diverse hulpmiddelen die een beperkte veerweg of demping bieden. Van flexende sturen en zadelpennen tot aan geveerde voorvorken. Er zijn zelfs gravelbikes met een dropper post, een zadelpen die je met een druk op de knop kunt laten zakken voor de meest uitdagende afdalingen. Dat is een feature die we oorspronkelijk kennen van het downhill mountainbiken.

Aluminium of carbon?

Net als bij racefietsen en MTB’s hebben de meeste instapmodellen een aluminium frame terwijl de middenmoters en topmodellen zijn uitgerust met een carbon frame. Enkele fabrikanten passen staal of titanium toe, maar dat is een kleine niche. We focussen ons dus op het overgrote merendeel: carbon en aluminium. Alleen welk van de twee moet je kiezen?

Voor- en nadelen van aluminum

Aluminium heeft als voordeel dat het goedkoop, sterk en relatief licht is. We zeggen bewust relatief, want carbon is nog lichter. Een aluminium frame is bijzonder stijf, maar dat kan ook een nadeel zijn. Omdat het materiaal niets meegeeft, zal een fiets met een aluminium frame alle oneffenheden ongefilterd doorgeven. Gemiddeld gezien is een fiets met een aluminium frame wat minder comfortabel dan een fiets met een carbon frame.

Voor- en nadelen van carbon

Carbon, of eigenlijk koolstofvezel, is een composietmateriaal. Het bestaat uit een stof van gewoven koolstofvezels en een soort lijm: de resin. Carbon is enorm sterk en toch zeer licht van gewicht. Door te variëren in de hoeveelheid lagen koolstofvezel kunnen fabrikanten het frame op plekken waar dat nodig is extra sterk maken, terwijl ze op andere plekken het materiaal juist bewust wat dunner laten. Bijvoorbeeld omdat er minder krachten op komen, maar ook om bijvoorbeeld het materiaal wat ruimte te geven om te bewegen. Daardoor is een carbon frame vaak wat comfortabeler dan een aluminium frame, het filtert wat meer van de oneffenheden weg.

Voor gravelbikes is carbon een uitstekend materiaal. Het lagere gewicht is prettig als je moet klimmen en het extra comfort fijn op onverharde wegen. Belangrijkste reden om niet voor carbon te kiezen is de prijs: een carbon frame is duurder om te produceren en carbon gravelfietsen zijn dus ook duurder in aanschaf.

Gravelbike met verende voorvork — Je ziet het goed, deze gravelbike van Giant is voorzien van een verende voorvork!

Shimano, SRAM of toch Camagnolo?

Zowel Shimano, SRAM als Campagnolo maken specifieke gravel-onderdelen. Shimano heeft het grootste aanbod, van drie verschillende GRX-groepen: GRX 400, GRX 600 en GRX 800. Campagnolo heeft slechts één groep in de aanbieding, maar die is als enige wel 13 speed: Ekar. SRAM doet het anders en heeft een assortiment XPLR-onderdelen waarmee je, samen met MTB- en racefietsonderdelen zelf je ideale gravelgroep kunt samenstellen. Lees meer over Shimano GRX, Campagnolo Ekar en SRAM XPLR in dit artikel.

Tweedehands gravelbike kopen: extra opletten!

Gravelbikes koop je niet om alleen maar over asfaltwegen te rijden. Dat betekent dat een tweedehands gravelbike waarschijnlijk al het een en ander voor de kiezen heeft gekregen. Een technische check van een gebruikte fiets is sowieso aan te raden, maar bij een gravelbike helemaal!

Check voor speling en schade

Controleer het frame op schade. Wat krassen of lakbeschadigingen zijn niet direct een groot probleem en zijn te verwachten bij een gebruikte fiets die offroad is geweest. Let echter goed op eventuele scheuren of breuken, vooral rondom de balhoofdbuis, bij de trapas of bovenaan de zitbuis, waar de zadelpen in het frame gaat. Bij structurele schade is een nieuw frame vaak de enige oplossing, dus laat een tweedehandsje met scheuren of breuken in het frame lekker staan!

Check ook de diverse onderdelen met lagers op speling. Knijp bijvoorbeeld de voorrem in en duw de fiets aan het stuur naar voren en achteren. Je wil dan geen speling voelen. Kijk ook of je de cranks (pedaalarmen) speling hebben. Je gaat dan naast de fiets zitten en probeert de crank naar je toe te trekken. Als je speling voelt, is het waarschijnlijk tijd voor een nieuwe trapas. Dat is geen gigantische kostenpost, maar het kan ook op schade aan het frame wijzen. Wees dus extra op je hoede.

Maak een proefrit

Rij zeker ook een rondje op de fiets en probeer alle versnellingen uit. Schakelt de fiets nog licht en eenvoudig of voelt het allemaal een beetje stroef en vermoeid aan. In dat laatste geval is er waarschijnlijk al het nodige versleten en zitten er kosten aan om de fiets weer netjes in orde te krijgen.

Let ook op de algehele conditie, zoals hoe schoon de fiets is. Een droge, roestige ketting wijst op matig onderhoud door de vorige eigenaar en kan iets zeggen over hoe in het algemeen met de fiets wordt omgesprongen. Met goed onderhoud gaat een fiets veel langer mee, dus je koopt het liefst een tweedehands gravelbike die door de vorige eigenaar gekoesterd en vertroeteld is.

Gebruikte gravelbike — Gravelbikes krijgen het vaak net wat meer te verduren dan een gewone racefiets. Extra goed opletten bij aanschaf van een gebruikte gravelfiets dus!

Elektrische gravelbikes

Goed nieuws voor wie graag wil gravellen, maar zo nu en dan wel een duwtje in de rug kan gebruiken: er zijn ook elektrische gravelbikes. Een aantal voorbeelden zijn de Canyon Grail:ON, Merida E-Silex, Cannondale Topstone Neo en de Scott Solace Gravel eRIDE.

De meeste modellen hebben een in het frame geïntegreerde dan wel netjes weggewerkte accu, ze zijn van een afstandje niet of nauwelijks te herkennen als elektrische gravelfiets. Wel zit er veel verschil in de accucapaciteit. Sommige modellen moeten het doen met 250 wh, goed voor ca. 50-75 elektrisch ondersteunde kilometers, terwijl andere e-gravelbikes zomaar het dubbele aan capaciteit en bereik hebben. De meeste merken kiezen voor een motor in de achternaaf, terwijl bijvoorbeeld Canyon een sterkere (maar duurdere) motor bij de trapas monteert.

Welke elektrische gravelbike je kiest, hangt dus af van hoe je hem wil gebruiken én van je budget. Elektrische gravelbikes zijn namelijk niet goedkoop. Reken op zo’n 2000-3000 euro extra ten opzichte van een vergelijkbare niet-elektrische gravelbike. Prijzen beginnen bij zo’n 3500 euro en lopen op tot vijfcijferige bedragen. In alle gevallen bedraagt de maximale elektrisch ondersteunde snelheid 25 km/u. Sneller fietsen kan, maar dat moet je dan volledig op eigen kracht doen.