Ketting slijtage asymmetrie

[Nova]

Ik ben benieuwd naar waarom elke keer de blijkbaar zelfde vragen. Hij (neem ik aan) lijkt wel een ketting- en tandwielenfetisjist...

De door u genoemde fietsonderdelen vormen samen de aandrijving van de fiets.
Slijtage reductie wordt ook in de industrie belangrijk geacht.
Het "waarom" ervan is zo voor de hand liggend dat uw benieuwdheid enkel veinzen kan zijn.

[Nova]

Als de aandrijfkant van de tand uitslijt , dan zou de ketting ook slijten op de "aandrijfzijde "..dus zou je af en toe je ketting om moeten draaien qua draairichting ..en andersom moeten draaien zodat de binnenzijde en buitenzijde niet ongelijk slijt ..tot nu toe had niemand ( ook Nova niet ) het over de slijtage die verschillend kan zijn in de ketting zelf , dwz niet alleen rek , maar ook de "rollen "die assymetrisch belast worden .Worden die rollen ook niet in de dwarsrichting assymetrisch belast ?

Slijtage is een functie van kracht per oppervlakte eenheid, druk, een fietser zet kracht afwisselend links en rechts. Dat betekent dat het kettingblad op de omtrek 2 punten heeft waarvan een reeks "meest versleten" tanden begint.
En in de "dode" momenten een reeks "minst versleten" tanden. Vandaar mijn terminologie "ovale slijtage".
Dat betekent ook dat de (op dat moment) op die tanden ingrijpende schakels ook meest/minst slijten.
Alleen is er een verschil: het aantal schakels van de ketting is uiteraard niet hetzelfde als het aantal tanden van het kettingblad, bvb mijn nieuwe fiets heeft 108 schakels en 48 tanden, met de verhouding hiertussen een soort multiplicator van de 2 punten van het kettingblad. De "reeksen" meest/minst versleten schakels komen dus die verhouding meer voor in de ketting, en het kan ook zijn dat er overlap is (door rest in de verhouding). Maar zelfs dan is het mogelijk dat er toch zulke reeksen minst/meest versleten zijn, dan wel met andere lengtes en mates van slijtaged.
En die mogelijkheid heb ik dus ervaren met mijn fietsen. Als ik een nieuw kettingblad heb, en oude ketting behoudt, dan kan ik het gekraak/lawaai doen ophouden door de ketting een aantal schakels te verleggen.

Het zijn de ketting rollen die contact maken met de tanden, maar ook het uitslijten van de pinnetjes in de gaten van de plaatjes maakt de ketting (onder spanning) langer.
De "pitch" van een halve inch wordt dan groter, en het is dit dat dat gekraak veroorzaakt, de tanden/schakels "helpen" elkaar niet meer, alle kracht komt sequentieel op 1 tand / 1 schakel, wat de slijtage met dezelfde factor versnelt.
Tot uiteindelijk die tanden / schakels evenveel gesleten raken als de andere, en er terug verdeling is, ze "helpen" elkaar weer.
Natuurlijk is de levensduur van de onderdelen dan navenant ingekort geweest.
En dus, als ik een (wat) versleten ketting zodanig kan verleggen dat de minst versleten schakels op de meest belaste tanden komen van het kettingblad, dan heb ik die slijtage oud/nieuw maximaal gereduceerd.
Daar gaat het hier dus over.
Alleen dien ik dat voorlopig proefondervindelijk vast te stellen, verleggen, proberen, verleggen, nog eens proberen enz.
Het zou handig zijn moest er een beschouwing / studie hiervan bestaan, maar heb totnogtoe niks gevonden, ook niet via zoektermen voor de industriele branche. Natuurlijk is een fiets een ietwat speciaal geval, met een aandrijving die links/rechts trapt, in tegenstelling tot bvb een motor die een constant koppel levert.
Dit is specifiek van nut bij aandrijvingsonderdelen met typisch verschillende levensduur.
Daarbuiten niet natuurlijk, moesten alle 3 onderdelen even rap slijten dan kan alles samen vervangen worden en stelt het probleem zich niet.
Je kunt natuurlijk ook altijd direct alles samen vervangen maar dat lijkt me nogal zonde / verspilling te zijn, wegens alle onderdelen afgerekend op de zwakste.

[Keezx]

De "pitch" van een halve inch wordt dan groter, en het is dit dat dat gekraak veroorzaakt, de tanden/schakels "helpen" elkaar niet meer, alle kracht komt sequentieel op 1 tand / 1 schakel, wat de slijtage met dezelfde factor versnelt.
Tot uiteindelijk die tanden / schakels evenveel gesleten raken als de andere, en er terug verdeling is, ze "helpen" elkaar weer.

Het probleem is dat je zelf alles bedenkt en daar nu net niet zo goed in bent, zo ontstaat de bovenstaande nonsens.
Een ketting die sleets wordt, wordt langer en kruipt langs de tanden omhoog, hij wil op een passende , grotere steekcirkel gaan lopen, DAT veroorzaakt de bijgeluiden.
Tot hij zover omhoog kruipt dat hij overslaat (het eerst op het achtertandwiel), maar met een fixie kan dat niet direct omdat de ketting daarvoor geen ruimte heeft.
De post van @scepticus van het Surley verhaal geeft al aardig wat leesvoer, met name de beschouwing over 1/8"en 3/32" kettingen is interessant.....
Veel meer/beter zal je niet vinden naast wat mensen hier naar voren brengen.

[bve]

bvb mijn nieuwe fiets heeft 108 schakels en 48 tanden

Dus na 2 omwentellingen is uw ketting 108-(48*2)= 12 schakels/tandjes gedraaid naar links. Dus van tandje 108 naar 96 enzovoort tot tandje 0 (108). U beweert nu dat het slijtage verschil tussen kettingschakel 108 en 102 maximaal is want 102 heeft nooit de maximale kracht, zover ben ik het met u eens.
Over 12 tandjes (2x per omwenteling, nog eens de helft tussen max en min) gaat de kracht van max naar minimaal. Als we de kracht (=slijtage) lineair benaderen en de minimale kracht op 0 veronderstellen, dan is de kracht op het minst gebruikte moment van de ketting (12-6)/12*krachtmax. Dus ruwweg 50% van de maximale kracht!
Maar ik beweer dat dit een harde ondergrens is. Behalve de slijtage puur om het bewegen van de ketting is er ook nog een minimale kracht op het dode moment. Daarbij komt dat de lineaire benadering erg veel afdoet van uw trap beweging, deze is waarschijnlijk over een veel groter gebied efficiënt.
Dus ik concludeer dat de ketting verleggen volledig zinnig is. Mocht u de ketting willen verleggen doe dat dan met een aantal schakels dat deelbaar is door 6 maar niet door 12 (6 18 30 42 etc).

Hopelijk neemt nu iedereen dit probleem serieus. De oplossing bestaat, verleg die ketting.

[DeletedUser01]

Ik ben benieuwd naar waarom elke keer de blijkbaar zelfde vragen. Hij (neem ik aan) lijkt wel een ketting- en tandwielenfetisjist...

De door u genoemde fietsonderdelen vormen samen de aandrijving van de fiets.
Slijtage reductie wordt ook in de industrie belangrijk geacht.
Het "waarom" ervan is zo voor de hand liggend dat uw benieuwdheid enkel veinzen kan zijn.

Dat is exact het antwoord dat ik had verwacht.

Resteert nog deze vraag:

'Ik stel Nova voor om gebruik te maken van dit topic om eens wat meer met ons te delen.'

[dwangarbeider]

Als de aandrijfkant van de tand uitslijt , dan zou de ketting ook slijten op de "aandrijfzijde "..dus zou je af en toe je ketting om moeten draaien qua draairichting ..en andersom moeten draaien zodat de binnenzijde en buitenzijde niet ongelijk slijt ..tot nu toe had niemand ( ook Nova niet ) het over de slijtage die verschillend kan zijn in de ketting zelf , dwz niet alleen rek , maar ook de "rollen "die assymetrisch belast worden .Worden die rollen ook niet in de dwarsrichting assymetrisch belast ?

Slijtage is een functie van kracht per oppervlakte eenheid, druk, een fietser zet kracht afwisselend links en rechts. Dat betekent dat het kettingblad op de omtrek 2 punten heeft waarvan een reeks "meest versleten" tanden begint.
En in de "dode" momenten een reeks "minst versleten" tanden. Vandaar mijn terminologie "ovale slijtage".
Dat betekent ook dat de (op dat moment) op die tanden ingrijpende schakels ook meest/minst slijten.
Alleen is er een verschil: het aantal schakels van de ketting is uiteraard niet hetzelfde als het aantal tanden van het kettingblad, bvb mijn nieuwe fiets heeft 108 schakels en 48 tanden, met de verhouding hiertussen een soort multiplicator van de 2 punten van het kettingblad. De "reeksen" meest/minst versleten schakels komen dus die verhouding meer voor in de ketting, en het kan ook zijn dat er overlap is (door rest in de verhouding). Maar zelfs dan is het mogelijk dat er toch zulke reeksen minst/meest versleten zijn, dan wel met andere lengtes en mates van slijtaged.
En die mogelijkheid heb ik dus ervaren met mijn fietsen. Als ik een nieuw kettingblad heb, en oude ketting behoudt, dan kan ik het gekraak/lawaai doen ophouden door de ketting een aantal schakels te verleggen.

Het zijn de ketting rollen die contact maken met de tanden, maar ook het uitslijten van de pinnetjes in de gaten van de plaatjes maakt de ketting (onder spanning) langer.
De "pitch" van een halve inch wordt dan groter, en het is dit dat dat gekraak veroorzaakt, de tanden/schakels "helpen" elkaar niet meer, alle kracht komt sequentieel op 1 tand / 1 schakel, wat de slijtage met dezelfde factor versnelt.
Tot uiteindelijk die tanden / schakels evenveel gesleten raken als de andere, en er terug verdeling is, ze "helpen" elkaar weer.
Natuurlijk is de levensduur van de onderdelen dan navenant ingekort geweest.
En dus, als ik een (wat) versleten ketting zodanig kan verleggen dat de minst versleten schakels op de meest belaste tanden komen van het kettingblad, dan heb ik die slijtage oud/nieuw maximaal gereduceerd.
Daar gaat het hier dus over.
Alleen dien ik dat voorlopig proefondervindelijk vast te stellen, verleggen, proberen, verleggen, nog eens proberen enz.
Het zou handig zijn moest er een beschouwing / studie hiervan bestaan, maar heb totnogtoe niks gevonden, ook niet via zoektermen voor de industriele branche. Natuurlijk is een fiets een ietwat speciaal geval, met een aandrijving die links/rechts trapt, in tegenstelling tot bvb een motor die een constant koppel levert.
Dit is specifiek van nut bij aandrijvingsonderdelen met typisch verschillende levensduur.
Daarbuiten niet natuurlijk, moesten alle 3 onderdelen even rap slijten dan kan alles samen vervangen worden en stelt het probleem zich niet.
Je kunt natuurlijk ook altijd direct alles samen vervangen maar dat lijkt me nogal zonde / verspilling te zijn, wegens alle onderdelen afgerekend op de zwakste.

Dit is geen poëzie meer maar pure wetenschap. Ik begrijp er wel niet veel meer van maar dat zal wel aan mezelf liggen. (Ik zou gewoon een nieuwe ketting leggen als de oude mij irriteerde)
Maar nog eens ; hulde voor deze uiteenzettingen.

[Keezx]

Dus ik concludeer dat de ketting verleggen volledig zinnig is. Mocht u de ketting willen verleggen doe dat dan met een aantal schakels dat deelbaar is door 6 maar niet door 12 (6 18 30 42 etc).

Hopelijk neemt nu iedereen dit probleem serieus. De oplossing bestaat, verleg die ketting.

Nog veel beter is het kettingblad EN/OF de ketting zo te kiezen dat de ketting zodanig rouleert over de aandrijving dat alle schakels hetzelfde slijten.
Het allerslechtste zou 48T met een ketting van 96 schakels zijn, een ketting van 108 is de op 1 na slechtste optie, want de ketting schuift elke toer van trapas 6 schakels op.
Met een kettingblad van 47 (zie post 2) ben je van alle potentiele problemen af, tenzij met een ketting van 94 of 141 schakels, in de praktijk is dat dus HET kettingblad dat hier gekozen moet worden.
Geen verplaatsen der ketting, geen roteren van het kettingblad*, alles fijn regelmatig en evenredig en symmmetrisch versleten.

Oh nee, ik ben de 16T vergeten, dat kan ook nog een paar extra pagina's opleveren.
Tot zover de voordelen van simplifikaatsie.....

*Ik heb 5 minuten besteed aan het bekijken van mijn voorraad , merendeel stevig gebruikte, buitenkettingbladen** (een stuk of 15) en er zijn absoluut geen significante slijtageverschillen te zien over de omtrek verdeeld noch dat er slijtageverschillen te koppelen zijn aan de lokatie t. o. v. de crank.
**Buitenbladen omdat binnenbladen geen vaste positie t.o.v. de crank hebben.

[Ernie C.]

Ik ben benieuwd naar waarom elke keer de blijkbaar zelfde vragen. Hij (neem ik aan) lijkt wel een ketting- en tandwielenfetisjist...

De door u genoemde fietsonderdelen vormen samen de aandrijving van de fiets.
Slijtage reductie wordt ook in de industrie belangrijk geacht.
Het "waarom" ervan is zo voor de hand liggend dat uw benieuwdheid enkel veinzen kan zijn.

In de industrie is continuïteit van belang. Een machine draait vaak volcontinu of tenminste tijdens de "normale" werktijden van een monteur. Een paar onderdelen vervangen tijdens of na werktijd kost dus extra. Zou jij geen vrije tijd meer over hebben dan zou een dergelijke hang naar slijtagereductie te verantwoorden zijn maar gezien je bijdrages op dit forum lijkt het mij dat je voldoende vrije tijd over hebt om af en toe een tandwieltje of ketting te vervangen.

Ik vind het best te waarderen dat je zoveel tijd en energie steekt om dit allemaal uit te zoeken hoor en dit ook met de rest van ons wilt delen. Ga echter niet teveel op zoek naar rationele argumenten hiervoor want die zijn er niet echt. Net zo min als dat die er zijn om een fiets een paar ons lichter of een halve km/h sneller te maken trouwens. Maar je zit hier nu eenmaal op een forum met voornamelijk mensen die zich bezighouden met die laatste twee zaken .

Je hebt zeker een punt met die Gusset ketting en nu ook weer met de slijtage van het tandwiel dus het levert op zich wel iets op maar door al het geld en moeite die je er tot nu toe hebt ingestoken zal de winst minimaal zijn, als die er al is.

[Nova]

bvb mijn nieuwe fiets heeft 108 schakels en 48 tanden

Dus na 2 omwentellingen is uw ketting 108-(48*2)= 12 schakels/tandjes gedraaid naar links. Dus van tandje 108 naar 96 enzovoort tot tandje 0 (108). U beweert nu dat het slijtage verschil tussen kettingschakel 108 en 102 maximaal is want 102 heeft nooit de maximale kracht, zover ben ik het met u eens.
Over 12 tandjes (2x per omwenteling, nog eens de helft tussen max en min) gaat de kracht van max naar minimaal. Als we de kracht (=slijtage) lineair benaderen en de minimale kracht op 0 veronderstellen, dan is de kracht op het minst gebruikte moment van de ketting (12-6)/12*krachtmax. Dus ruwweg 50% van de maximale kracht!
Maar ik beweer dat dit een harde ondergrens is. Behalve de slijtage puur om het bewegen van de ketting is er ook nog een minimale kracht op het dode moment. Daarbij komt dat de lineaire benadering erg veel afdoet van uw trap beweging, deze is waarschijnlijk over een veel groter gebied efficiënt.
Dus ik concludeer dat de ketting verleggen volledig zinnig is. Mocht u de ketting willen verleggen doe dat dan met een aantal schakels dat deelbaar is door 6 maar niet door 12 (6 18 30 42 etc).

Hopelijk neemt nu iedereen dit probleem serieus. De oplossing bestaat, verleg die ketting.

Ik dank u voor dit denk / rekenwerk.
Gedaan met proberen, testen, weer verleggen, weer testen enz.
Dat niet deelbaar mogen zijn door T/4 verklaart waarom ik de systematiek miste.
Eigenlijk zou ik schakels moeten kunnen merken (puntslagje, krasje, of zoiets) zodat ik referentie terug kan vinden na vervangen kettingblad of enig ander werk dat de ketting mogelijk herpositioneert. Dan moet ik zelfs helemaal niet meer pogen, weet ik direct hoe te leggen.

[scepticus]

Met een kettingblad van 47 (zie post 2) ben je van alle potentiele problemen af, tenzij met een ketting van 94 of 141 schakels, in de praktijk is dat dus HET kettingblad dat hier gekozen moet worden.
Geen verplaatsen der ketting, geen roteren van het kettingblad*, alles fijn regelmatig en evenredig en symmmetrisch versleten.

Idd, de priemgetallen! Ook handig voor een gelijkmatigere slijtage van je achterband (had je dáár al wel eens aan gedacht, NOVA? 48:16 is skidpatchtechnisch extreem slecht).
https://www.purecycles.com/blogs/bicycl ... ving-tires

Overigens moet je ook een 47t kettingblad nog steeds roteren, Keezx!

[Keezx]

Toen ik die post van @bve las dacht ik , het is nog geen 1 april toch?
Da's 1 grote grap man...

[Keezx]

Overigens moet je ook een 47t kettingblad nog steeds roteren, Keezx!

Ik schrijf er toch bij dat ik bij mijn voorraad gebruikte kettingbladen helemaal niks significant onregelmatigs constateer......
Dat zijn allemaal 3/32"bladen of minder, en die kous is daarmee voor mij af.