Nog geen drie minuten heb ik de fiets uit mijn auto geladen of er staat al volk omheen. ‘Is dat iets zo’n vork?’ Geen idee mompel ik, terwijl ik mijn veters strik. Vandaag ga ik voor het eerst op pad met een bijzonder stukje techniek. De Message vork van Trust Performance. En eerlijk is eerlijk, ik ben net zo nieuwsgierig als al die andere bikers op de parkeerplaats.

Enige uitleg..

Trust Performance is onder andere opgericht door Dave Weagle. Een Amerikaan die de afgelopen decennia mee heeft bepaald hoe mountainbikes er heden ten daags uit zien. Als bedenker van veersystemen wordt Weagle ingehuurd door fietsmerken om de juiste kinematica te ontwerpen. De DW-link en alle afgeleide daarvan zijn inmiddels veel voorkomende systemen bij een grote lijst fietsfabrikanten. Merken als Pivot, Evil, Ibis, Devinci en ga zo maar door. Ook de laatste creatie van de Athertons heeft een veersysteem wat uit de pen van Weagle komt.

Wanneer je bij achtervering gebruik maakt van meerdere links om de demper aan te sturen ontstaan er allerlei manieren om de weg die het achterwiel aflegt (axle path) tijdens het inveren te beïnvloeden. Gaat de as bij het inveren eerst naar achteren en later pas omhoog, dan volgt het wiel makkelijker zijn weg en ‘botst’ het minder hard op obstakels.

Door de scharnierpunten strategisch te plaatsen is het mogelijk de veercurve en dan vooral de progressie daarvan te bepalen. Snel en soepel aanspreken in het begin, meer tegendruk aan het einde van de veerweg. Bij voorvorken is dit er niet. Een traditionele voorvork heeft twee binnenpoten, welke op en neer bewegen in de buitenpoten. Een lineaire beweging. Door afstelmogelijkheden in luchtdruk en compressie is de veercurve te bepalen. De voornaaf blijft echter op zijn plaats.
Hoe mooi zou het zijn als de voornaaf zo’n zelfde pad aflegt als de achternaaf, en we dus eigenlijk een systeem zoals we dat van de ‘achterkant’ kennen, naar voren brengen? Dat, is wat Weagle en compagnon dachten.

Hiermee zijn namelijk nog twee ‘problemen’ te verhelpen. Wanneer een traditionele vork inveert veranderd de geometrie. Hoe verder de vork inveert, hoe steiler de balhoofdhoek wordt. Op papier niet handig, Een vork veert namelijk deels in wanneer je technische passages naar beneden rijd, Op dat moment wil je juist een luie balhoofdhoek, geen steile. Door een vork te creëren waarbij de naaf rondom de vork beweegt tijdens het inveren behoudt de vork en fiets de juiste geometrie. Een slim idee.


Als we er van uit gaan dat de achtervering niet mee doet. Dan draait de vering met name om het achterwiel. Hoe verder de vork inveert, hoe meer de vooras naar achteren beweegt waardoor de bahlhoofdhoek steiler wordt. Doet de achtervering wel mee, dan geld hetzelfde maar is het effect minder drastisch.


Bij een linkagevork blijft de balhoofdhoek gelijk doordat de vork niet beweegt. De voornaaf roteert bij het inveren rondom de vork naar boven.

Als laatste is er de wrijving. Tussen de binnenpoten die rondom buitenpoten op en neer bewegen zitten afdichtingen die net strak genoeg zijn om speling te voorkomen. Maar soepel genoeg moeten zijn om de vork op en neer te kunnen laten schuiven. Dit veroorzaakt een bepaalde wrijving. Maak je een vork met draaipunten waarbij deze glijbussen komen te vervallen, dan is er minder wrijving. En dus een soepeler geheel. Tot zover de theorie. Wat er van waar is in de praktijk zochten we voor je uit.

Geen glijbussen. Wel scharnierpunten. Veel scharnierpunten!

Functies

Trust biedt twee vorken aan. De Shout, welke voorvorken van 150/170 millimeter kan vervangen. Wij testen de Message, een trailvork geschikt voor fietsen met 120 tot 140 millimeter veerweg. De vork zelf is volledig uit carbon gemaakt, inclusief vorkpijp en stevig oversized. Dikke poten! Dit komt doordat de twee luchtdempers in de vork zelf zijn verwerkt. Het geheel doet ons een beetje denken aan een Lauf vork. Qua uiterlijk dan. Want waar lauf gebruik maakt van bladveren, heeft deze vork in beide poten een eigen luchtdemper. Vier scharnierpunten aan beide kanten met twee lagers per draaipunt maakt een totaal van 16 lagers in deze vork. Als dat maar heel blijft!

Hoewel de vork twee luchtdempers heeft is de rechterkant leidend. Om de luchtdruk juist in te stellen gebruik je de formule: gewicht in ponden = luchtdruk in PSI. Leuk maar welke Europeaan weet hoeveel pond hij weegt? Door middel van kleine inbusboutjes is de hoge en lage compressie in te stellen. Aan de onderzijde zien we de rode rebound knop. Trust levert een uitgebreide handleiding mee inclusief stappenplan en basisinstellingen welke redelijk goed kloppen.

Op de bovenzijde zien we een grote lepel. De switch werkt in drie standen en is in staat de vork zeer goed te blokkeren. Prettig tijdens klimmen op de verharde weg bijvoorbeeld.


De verstopte knoppen voor de compressie instelling.

Rijtest

Nog even een korte samenvatting. Het concept van de vork is dus het behouden van de beoogde geometrie van de fietsfabrikant, een progressieve veer curve en soepelere werking. Dat door deze ‘out of the box’ strategie de vork er nogal bijzonder uitziet is bijzaak, je houdt er van, of juist niet. Voor we kunnen vertrekken moet de vork worden ingesteld. En daar hebben we meteen het grootste pijnpunt van dit product te pakken. Het correct instellen van de vork is niet bepaald eenvoudig.

Ik start met 180 psi in de vork. (gewicht in ponden + kleding en rugzak). De compressie en rebound stel ik in zoals Trust dit voorschrijft. Hierdoor zou een sag van 20% moeten ontstaan. Met een klein metertje aan de zijkant is dit af te lezen. Ik kom niet verder dan 10%. Toch maar eens proberen.


Een vorkpomp met ‘lange aansluiting’ en inbussleutels zijn noodzakelijk om aanpassingen te doen.


De reboundknop is wel eenvoudig bereikbaar.

We zijn in de Ardennen, een paar dagen knallen. Ik ken de paden op m’n duimpje en weet wat ik kan. De vork zal het dan ook te verduren krijgen. Na enkele afdalingen probeer ik wat te veranderen aan de instellingen. Met de voorgeschreven methode is de vork veel te stug. Hard werken! Ik laat de luchtdruk wat zakken en zet de compressie meer open. Het nadeel van de interne knoppen die je met inbussleutels versteld is dat er weinig gevoel is. ‘was het nu linksom of rechtsom’ De verschillen zijn ook lastig waarneembaar.


Knallen met dat ding!

Na flink wat sleutelen lijkt het te werken zoals het hoort. De luchtdruk is gezakt tot 155 psi. Behoorlijk lager dan voorgeschreven. Nu gebruik ik echter wel de gehele veerweg en voelt de vork veel vertrouwder dan in de ‘basisinstellingen’. Toch is er één groot probleem. De eigen dempers in de vork zijn vrij klein. Als gevolg daarvan is ook de luchtkamer klein en bij elke impact die enigszins vering vereist schiet de demper meteen door naar het einde van zijn veerweg. Het concept van de progressieve vering d.m.v. de links lijkt daardoor in het niet te vallen. Om dit te beïnvloeden levert Trust spacers mee. Mooi, een heel pakket zelfs. Nadeel is dat de demper in de vork zit en je de gehele demper moet uitbouwen. Hiervoor moeten de draaipunten los enz. Al met al gauw 20 minuten sleutelen! Niet iets om onderweg te doen om even te testen en zeer omslachtig.

En hoe zit het met dat geometrie verhaal? Eerlijk, ik heb dit nooit écht als een nadeel gezien bij andere fietsen/vorken. Waarschijnlijk ook, omdat je niet beter gewend bent. Tot je een tijdje met deze vork rijdt. Wanneer de snelheid hoog is en de trail steil is het verschil duidelijk merkbaar. Waar een traditionele vork ‘ineen’ duikt, rolt de Trust over het voorwiel. Alsof de fiets langer wordt. Een stretch-limo met noppenbanden. Even wennen. Een beetje raar ook. Maar de grip die je hierdoor krijgt is erg prettig. Ook is het makkelijker om je lichaamspositie in het midden van de fiets te houden. Je hoeft minder naar achter te hangen om niet voorover te duiken.


Op steile passages komt de vork het best tot zijn recht.

Conclusie

Met 1980 gram is de vork geen lichtgewicht. De carbon basis is dan ook vooral gebouwd op stijfheid. En dat is goed gelukt. De vork is ondanks alle draaipunten erg stijf en stuurt precies. Het instelproces is omslachtig en je moet geduld, en de nodige ervaring hebben om hier mee overweg te kunnen. De sag meter aan de zijkant is onhandig. Buiten de Sag dient het als tool om af te lezen hoeveel veerweg je gebruikt. Echter schiet de meter vrij eenvoudig alle kanten op. Ook kun je dit alleen aflezen als je met z’n 2en bent, of wanneer je van de fiets stapt. Niet heel betrouwbaar.

Het grootste pluspunt van het systeem is de extra tractie van het voorwiel door het verdraaien van de voornaaf. Dit werkt zeer goed en heeft absoluut potentie. Een groot nadeel is de te lineaire luchtvering en zeer omslachtige manier om spacers toe te voegen aan de luchtkamer. Zou ik er zelf één kopen? Mwah, absoluut een concept met potentie en het rijgevoel bevalt totaal. Mocht de prijs wat zakken en er komt een verbeterde versie met grotere dempers en makkelijkere duidelijke instelmogelijkheden dan ben ik wel in voor zo’n eyecatcher. Tot die tijd houd ik het bij een makkelijk te tunen Fox en bijbehorende veranderende geometrie.

Trust Perfomance Message voorvork
1980 gram
120 – 140 millimeter veerweg
180 millimeter schijfrembevestiging

+/- €2000,-
trustperformance.com

Door de huidige crisis naar aanleiding van het Coranavirus heeft Trust Performance helaas een pauze moeten inlassen vanwege financiële problemen. De verkoop van voorvorken is momenteel dan ook gestopt. De wil om in de toekomst een herstart te maken en door te ontwikkelen blijft echter bestaan. De kans dat je een Trust vork in het wild tegen komt, is momenteel klein. Wie weet wat de toekomst brengt.