Sneller schakelen
Sram monteert in de hendels een nieuwe chip. Deze is een stuk rapper wat direct het grootste ergernis punt van de huidige groep verhelpt. De kleine schakelvertraging is verholpen. AXS schakelt nagenoeg direct, en minstens even snel dan Di2. Ook bevat de chip Bluetooth en ANT+ iets wat de oude groep nog niet had. Dit maakt updaten, linken en aanpassen van diverse functies vele malen makkelijker.
Producten koppelen? De AXS button is je startpunt.
Hendels en remmen
Zoals gezegd is de vorm van de hendels nagenoeg gelijk gebleven. Intern is vooral het rem mechaniek op de schop gegaan. Kleine contactpunten en aansluitingen zijn verbeterd en dat geeft de remmen een stuk prettiger gevoel. Daarbij is (aan de onderkant) niet alleen de reach maar ook (aan de bovenkant) het contactpunt in te stellen. Daarmee bepaal je hoe ‘hard’ de rem z’n werk doet en dat is een erg prettige toevoeging. De bite van de SRAM remmen zijn nu echt op punt. Voor de puristen is er ook nog een velgrem versie beschikbaar.
Fraaie hendels met chromen details.
Het instellen van het ‘contact point’ is misschien wel één van de grootste verbeteringen van de nieuwe groep.
Cassette en kettingwielen
De cassette en voortandwielen maken deze groep echt nieuw. Geen 11 maar 12 kransjes achter en een nieuw concept qua vertandingen aan de voorzijde. Achter heb je op de nieuwe XDR driver body (hetzelfde als de bestaande XD body maar aangepast voor een racewiel, 1.58mm langer) keuze uit drie vertandingen. 10-26, 10-28 en 10-33. Voor krijg je dan 50×37, 48×35 of 46×33.Waarom niet gewoon 53×11 zoals we gewend zijn? Sram stelde zichzelf als uitdaging om meer range aan te bieden. En tevens een vlakker verloop in de cassette aan te bieden. Enige optie dan is een tandje erbij achterin. Door de cassette niet nog groter te maken maar juist een tien te plaatsen als kleinste krans geeft Sram veel meer spreiding in de cassette.
Telt u mee? 12 kransjes, een 10 als kleinste.Een 10-26 cassette loopt op met 10-11-12-13-14-15-16-17-19-21-23-26. Zoals je ziet inclusief de in Nederland zo geliefde 16 ertussen. En hoe gaat dat in de bergen? Zoals je ziet gaan cassettes tot en met 33. Máár, de verzetten voor zijn ook flink op de schop gegaan. 50×37 voor de sterke mannen (vergelijkbaar met 53×39) 48×35 als standaard verzet en 46×33 voor de liefhebbers van extremen of graveleurs. Kun je met die 50 de sprint wel aan? No worries. 53×11 geeft bij 90 omwentelingen 55 km/h terwijl 50×10 je naar de 57 kilometer per uur schiet.Beschikbare vertandingen:
50X37
48X35
46X33Beschikbare cassettes:
10-26
10-28
10-33
48? Het is mentaal even wennen. In de praktijk mis je een groter blad eigenlijk totaal niet.Meer spreiding en altijd voldoende bereik, dat zijn dus de speerpunten. Dat alles heeft zijn prijs. De cassette wordt zoals een Sram Eagle cassette uit één stuk gefreesd en ook de twee voortandwielen worden uit één deel gefreesd. Vooraan worden niet enkel de kettingwielen uit één stuk gemaakt. De powermeter zit tevens geïntegreerd in de bladen. Even je tandwielen aanpassen zit er dus niet meer in. De groepset word meer en meer één systeem waarbij uitwisselbaarheid met andere merken tot een minimum wordt beperkt. Hoe werkt dat dan wanneer je bladen zijn versleten? Ten eerste zouden deze idioot lang mee moeten gaan. Maar dat zijn SRAM’s eigen woorden. Hierna zit er maar één ding op. Je bladen met powermeter en al de prullenbak in. Wat de exacte kosten daarvan zijn is nog niet bekend maar denk hierbij aan +/- €400,- Sram denkt dat dit in de praktijk nauwelijks voor gaat komen.
Integratie is alles. De spider met powermeter zit vast aan de bladen.
Flattop ketting
We zien dus dat integratie een steeds grotere rol speelt. Het creëren van een ultiem systeem. Cruciaal hierbij is de ketting. 12 Speed maakt de ketting weer een fractie smaller en daardoor fragieler. Het klassieke concept ging daarom overboord en SRAM komt met de ‘Flattop’ ketting. Een mooi stukje techniek wat er vooral ook zeer fraai uit ziet. Door de buitenste schakels anders te vormen is de ketting minstens net zo sterk als de 11 speed Red variant. Deze nieuwe ketting zou echter tot ruim 35% langer mee moeten kunnen. En dat is flink! Let wel op. Voor het monteren van de ketting heb je net als bij Campagnolo een speciale kettingpons nodig. Onder andere Parktool en Pedros hebben deze al in het assortiment.
Een vlakke boven (of onderkant) Fraai!
Orbit demper
Na een rit over de weg met pure aero racers en bijbehorend 50×37 verzet wisselen we de fietsen om voor gravelracers. Kleiner verzet, maar verder een zelfde groepset. Sommige fietsen zijn opgebouwd met 1x setup. Zonder voorderailleur dus. Hiervoor heeft SRAM geen aparte derailleur gemaakt en je hoeft dan ook niet te wachten op een Force 1x Etap cross groepset. Een normale Force groepset komt er trouwens wel. Later dit voorjaar. De nieuwe Red derailleur heeft een ingebouwde vloeistof demper. ‘Orbit chain management’. Een cilinder gevuld met vloeistof die net als bij de achterdemper van je mountainbike meer weerstand geeft wanneer de impact hoger wordt. Zo houdt de demper de ketting strak en is er verder geen clutch of andere veer mechanisme nodig. De Red derailleur is dus 1x en 2x compatible.
De derailleur met vloeistofdemper.
Zo werkt dat dus.
De batterij is exact gelijk aan de vorige generatie. Geen upgrades qua capaciteit dus.
Extra ruimte
Een belangrijk punt wat betreft de voorderailleur was de ruimte. Ruimte als we het hebben over de maatvoering van de kooi maar ook de ruimte rondom de batterij. De huidige voorderailleur zat vrij kort op de zitbuis en daarmee ook kort op de band. Zowel bij cyclocross als op gravelfietsen zorgde dit voor problemen. De derailleur is daarom in zijn geheel twee millimeter naar buiten gebracht en de positie van de batterij is ook aangepast. Hierdoor ontstaat er behoorlijk veel extra ruimte. De kooi is eveneens aangepast. Ietsjes breder en vooral ook opgetrokken uit steviger materiaal.
Flink meer ruimte…
Gravel
Intussen rollen we over echte gravelwegen. Van die eindeloos lange brede stroken vol hobbels zoals je ze kent van de flyers van wedstrijden als Dirty Kanza enz. Een prachtig zicht met aan beide kanten eindeloos veel cactussen. De één nog groter dan de ander. Mijn Orbea gravel fiets heb ik vooraf met de AXS app even gefinetuned. Zo heb ik ‘Sequential shifting’ ingeschakeld. Een beetje vergelijkbaar met ‘synchro-shift’ van Shimano schakelt de voorderailleur automatisch terug wanneer je achter op de laatste twee of drie tanden zit. In welke versnelling dit gebeurt kun je zelf instellen. Net als de hoeveelheid kransjes dat de achterderailleur bij schakelt om de cadans zo gelijk mogelijk te houden.
Verder is het mogelijk in te stellen hoe vaak de derailleur verspringt wanneer je de schakelknoppen wat langer in houdt. Een enkele klink geeft één schakelbeweging, houdt je hem wat langer in dan schakelt de derailleur 2, 3 keer of oneindig. En dat gaat snel! Dit alles stel je zelf in, net als het gegeven of je links of rechts wilt opschakelen bijvoorbeeld. De app gebruik je wanneer je zaken wilt instellen of je apparatuur wilt updaten maar is niet noodzakelijk om te kunnen fietsen.
