Kniepijn na geschuif met het zadel, nagenoeg iedereen heeft er wel eens last van gehad. Maar wat doe je er eigenlijk aan en hoe lang duurt het voordat zo’n blessure weer over is? Onderstaande vraag werd opgestuurd, fysio- en manueel therapeut Remco Ridder geeft antwoord.
“Ik had al geruime tijd het idee dat ik te ver van mijn stuur af zat. Ik kreeg vaak slapende handen en voor mijn gevoel zat ik altijd redelijk vooraan op mijn zadel. Aangezien ik de laatste tijd wat meer fiets, besloot ik naar de fietsenmaker te gaan waar ik de fiets had gekocht met de vraag of hij een kortere stuurpen voor me had. Zijn oplossing was toen om de huidige stuurpen om te draaien zodat hij wat meer naar boven staat en de afstand dus kleiner wordt, en om mijn zadel meer naar voren te zetten. Ik heb toen nog expliciet de vraag gesteld of dit niet zou leiden tot knieklachten.
Twee ritjes verder en ik kon helemaal niet meer fietsen. Mijn linkerknieschijf deed enorm veel pijn als ik mijn knie boog, en dus ook bij elke vorm van trappen, hoe licht ook. Na wat googelen kwam ik uit op patellofemoraal pijnsyndroom. Ik lees alleen nergens hoe lang dit gaat duren. Ik heb een fietstocht naar Parijs gepland staan waar ik voor begin te vrezen. Als mijn knie enigszins hersteld is, wil ik dan ook een bikefitting gaan doen om er hopelijk voor eens en altijd vanaf te zijn. Ik hoor graag tips voor een dergelijke blessure.”
Knieklachten
Het lijkt er inderdaad op dat je knieklachten zijn begonnen nadat de veranderingen aan je fiets hebben plaatsgevonden. Hierbij zal het omkeren van je stuurpen geen rol van betekenis gespeeld hebben, maar het verstellen van je zadel des te meer. Als ik het goed begrijp is je zadel dus verder naar voren gezet. Onder normale omstandigheden staat je zadel altijd ‘achter’ je bracket/trapas, maar betekent de mate waarin veel voor de hoekstanden van onder andere je knie. Hoe meer naar voren, hoe meer buiging. Zowel met je pedaal boven – maximale buiging – als met je pedaal beneden – maximale strekking ofwel minimale buiging. Deze hoekstanden zijn erg belangrijk bij het optimaliseren van je fietspositie en spelen een belangrijke rol bij een bikefit. In die zin spelen de ‘terugstand’, zoals het dan heet, en de hoogteafstelling van je zadel een cruciale en tevens samenhangende rol. In jouw geval zal de schuif naar voren betekend hebben dat je knie (nog) verder gebogen wordt en daarbij vermoedelijk een grenswaarde overschreden heeft, gezien het ontstaan van je pijnklacht.
Er kan dan inderdaad sprake zijn van een patellofemoraal pijnsyndroom, wat zoveel wil zeggen als: problemen rond het bewegen van je knieschijf. Eén ding dat dan niet prettig is, is overmatig buigen in combinatie met kracht zetten. Soms is alleen al met gebogen knieën aan tafel zitten genoeg om pijn te krijgen. Kracht zetten, zoals bij opstaan of door je knieën gaan, maakt het alleen nog maar erger. Bij een dergelijk blessure zou ik me voor behandeling richten tot een fysiotherapeut. Bij een duidelijke oorzaak van het ontstaan zoals bij jou, en het kunnen wegnemen van deze oorzaak, zou het herstel niet langer dan zes weken hoeven te duren. Ondertussen kun jij al beginnen met het voorkomen van de ‘provocaties’. Dus zorgen dat je pijn zo veel mogelijk uit de weg gaat. Een van de dingen die je dan sowieso kan doen is je zadel terugzetten naar de oude stand, dus terugschuiven naar achteren, of je zadel hoger zetten. Beide acties geven meer strekking en dus meer ruimte om je knie te kunnen bewegen. Maar dit is natuurlijk iets dat je het best kunt doen onder begeleiding van een bikefitter. Dan is dat wel meteen geregeld!
Overigens is het verschuiven van je zadel om de afstand naar het stuur te optimaliseren een absolute no-go in fietsmeetland. De zadelpositie wordt namelijk eerst bepaald aan de hand van het benenwerk. Pas dan ga je vandaaruit de positie van het stuur bepalen. Niet andersom!