Wie een mountainbike wil kopen krijgt als eerste vraag gesteld: wat voor één? Een Cross Country, Trail, Enduro of Downhill? En wil je dan enkel voorvering of toch een ‘fully’? We zetten de verschillen op een rijtje, zodat jij kunt kiezen welke MTB het beste bij je past.

Zoals het wielrennen verschillende disciplines heeft, elk met hun eigen fiets (denk aan wegracen, tijdrijden, baanwielrennen), kun je ook het mountainbiken opdelen in aparte disciplines:

  • Cross Country
  • Trail
  • Enduro
  • Downhill

Hoewel het voor de leek allemaal lijkt op fietsen over onverharde tracks, zijn het echt vier verschillende takken van sport, die vragen om specifieke fietsen. Daardoor verschillen deze vier groepen mountainbikes behoorlijk van elkaar wat betreft de geometrie (de zithouding), de veerweg (hoe ver de dempers kunnen inveren), de breedte van de banden en het bereik van de versnellingen. En dan is er ook nog een nieuw type MTB dat zich niet goed in een van de vier klassieke hokjes laat plaatsen…

Specialized Chisel is een typische crosscountry MTB
De Specialized Chisel is een typische crosscountry MTB

Cross Country

In het vlakke Nederland is cross country (ook wel XC genoemd) de populairste soort mountainbike. Het zijn razendsnelle fietsen, die gemaakt zijn om hard te gaan over relatief eenvoudige parcoursen en single tracks. Daarom zijn veel cross country-mountainbikes uitgerust met enkel vering in de voorvork, met bovendien een niet al te grote veerweg. Door het weglaten van vering voor het achterwiel is de MTB lichter en bovendien ook goedkoper. MTB’s met enkel een geveerde voorvoork worden ook wel hardtails genoemd.

Zo’n hardtail heeft ook nadelen: door het gebrek aan vering zijn technische afdalingen lastiger, bovendien is het ook iets minder comfortabel. Daarom zie je ook steeds vaker cross country-mountainbikes met vering voor én achter, de zogenaamde fully’s. Dat woord is een afkorting van full suspension, ofwel volledig geveerd. Daarmee schurken ze weer iets dichter aan tegen de MTB’s uit de volgende categorie.

Cube Stereo ONE44 is een full suspension trailbike
De Cube Stereo ONE44 is een full suspension trailbike

Trail

De trail-mountainbike is de alleskunner in dit gezelschap: je kunt er mee klimmen, mee dalen en ook technische parcours met jumps kun je er prima mee doen. Meestal is een trail-mountainbike een full suspension, al zijn er ook een klein aantal modellen met enkel een verende voorvork.

Ten opzichte van de cross country-mountainbike zit je iets rechterop, terwijl de langere veerwegen de oneffenheden nog beter kunnen opvangen. Trailbikes zijn iets robuuster uitgevoerd en daardoor iets zwaarder. Doordat de voorvork een iets grotere hoek maakt lever je wat in op wendbaarheid in ruil voor meer stabiliteit tijdens afdalingen en een wat minder nerveus stuurgedrag.

De echte wedstrijdrijders zullen kiezen voor een cross country, maar wie recreatief wil mountainbiken in Nederland en zo nu en dan in het buitenland, is misschien wel beter af met een trailbike.

Downcountry-fiets Trek Top Fuel
De Trek Top Fuel hangt tussen een cross country en een trail in, een echte downcountry-fiets dus!

Downcountry

We hadden het al even over het grijze gebied tussen cross country en trial en daar is ook een naam voor: downcountry. Dat is een samentreksel van downhill en crosscounty, al hebben downcountry-fietsen verwarrend genoeg niet zo veel met échte downhill fietsen te maken. Het zijn vooral lichte, snelle mountainbikes met full suspension en iets meer veerweg dan een normale XC-fiets. Daarmee zijn ze beter geschikt voor het wat ruigere werk waarvoor je normaal een trailbike zou pakken, maar zijn ze licht genoeg om te vlammen op klimmetjes.

De combinatie van een laag gewicht en full suspension vraagt wel om hoogwaardige onderdelen en doorgaans een carbon frame. Daardoor vallen de meeste downcountry-fietsen in een wat hoger prijssegment.

Giant Reign enduro-MTB
Full suspension met flinke veerweg, hele brede banden, dropper post: de Giant Reign is een enduro-MTB

Enduro en Downhill

Dan twee takken van sport die in Nederland minder populair zijn, simpelweg door het gebrek aan hoge bergen. Enduro- en downhill-mountainbikes zijn namelijk gemaakt voor uitdagende, snelle afdalingen over ruig terrein. Beide soorten mountainbikes zijn dus zeer robuust uitgevoerd en hebben een lange veerweg. De downhill-fiets is voor het ruigste werk en kun je eenvoudig herkennen aan de vorkpoten die tot boven het balhoofd doorlopen.

Een belangrijk verschil is er ook: met een enduro-fiets kun je ook weer omhoog fietsen, met een downhill-fiets is dat door de gebruikte versnellingen niet te doen. Downhillers pakken daarom de lift naar boven.

 Santa Cruz V10 downhill-bike
De Santa Cruz V10 is een echte downhill-bike. Dikke vorkpoten tot boven de balhuis, een enorme veerweg en een 11-25-cassette waarmee je absoluut niet wilt klimmen