Hoewel we bij Fiets ‘vrijheid, blijheid‘ propageren, kunnen we er met ons hoofd niet bij dat er nog steeds mensen zonder helm rondfietsen. Dus als jij je eerste racefiets of mountainbike koopt, is je tweede investering een helm, afgesproken? Als je een grote fietsenzaak inloopt, of online zoekt, zie je door de bomen al snel het bos niet meer. Honderden helmen zijn er. Hoe kies je de juiste?

Comfort, veiligheid, ventilatie, aerodynamica en looks. Dit zijn de 5 punten die je (in volgorde van belangrijkheid) in overweging neemt bij aanschaf van een helm. Hieronder gaan we er dieper op in.

We testen bij Fiets heel veel helmen. Je vindt deze reviews allemaal verzameld op de pagina: fiets.nl/tag/helm

Comfort

Je zou misschien veiligheid op 1 verwachten. Maar de praktijk wijst uit dat als een helm niet fijn zit, je hem niet draagt. En aangezien pasvorm heel persoonlijk is kan ik je daar niet in adviseren. Altijd goed passen dus, dat is het devies!

Gewicht: Comfort komt uit meer dan alleen de pasvorm. Het gewicht speelt een rol, hoe lichter hoe fijner is over het algemeen hoe het werkt. Helaas is het meestal ook hoe lichter, hoe duurder. Een lichte helm zit onder de 250 gram. Dat voel je nauwelijks zitten. Boven de 300 gram is aan de zware kant.

Pasvorm: Heb je lang haar, dan is het fijn als er aan de achterkant genoeg ruimte is om een staart tussen helm en sluiting door te doen. Anders wordt je helm vervelend over je voorhoofd heen gedrukt. Ook de padding is van belang. Zitten er geen vervelende drukpunten, wordt zweet goed opgenomen, is de padding uitneembaar om te wassen, eventueel te vervangen door een nieuw setje, allemaal zaken die van belang zijn.

Afstellen: Tot slot is de instelbaarheid van belang. Kun je de helm makkelijk zo afstellen dat hij stevig op je hoofd zit zonder te knellen, dan heb je een goede te pakken. Achterop zit meestal een systeem waarmee je de helm strakker of losser om je hoofd kunt stellen. Een draaiknop is handig. Check ook de sluiting van de kinband, er zijn tegenwoordig hele handige magneetsluitingen die je met één hand kunt bedienen. In principe hoef je een helm maar 1x goed af te stellen. Daarna zet je hem op je hoofd, klik je de kinband vast en zit ie netjes op z’n plek.

Veiligheid

Uiteindelijk is veiligheid toch het hoofddoel (sorry, inkoppertje) van een helm. Je hersenpan beschermen bij een onverhoopte botsing. Helmen moeten voldoen aan bepaalde eisen. Alle fietshelmen in Nederlandse winkels voldoen aan die eisen, daar hoef je je dus niet druk om te maken. Toch is er verschil tussen veilig en nog veiliger. Basic helmen hebben een binnenkant van stevig schuim, met een harde schaal daarom heen. Het schuim vangt de klap op en absorbeert een groot deel van de impact. Het voorkomt niet alleen gaten in je hoofd, maar beschermt ook je grijze massa tegen te grote krachten.

Afstelling: Nog veel te vaak zien we helmen die niet goed afgesteld zijn. Meest voorkomende fouten zijn dat de helm veel te ver naar achteren zit ( hij hoort net boven je wenkbrouwen te zitten) en dat de kinband niet strak genoeg zit. Er mag een vinger tussen passen en je moet hem als hij dicht zit niet over je kin kunnen trekken, dan zou je helm namelijk kunnen afvliegen bij een val. Volg de gebruiksaanwijzing en laat je anders even helpen door je fietsenmaker.

Hersenschade: Veel hersenschade ontstaat door ‘rotational forces‘, een kracht waar het schuim niet zo veel aan kan doen. Daar hebben de fabrikanten iets op gevonden door een tussenlaag te implementeren die deze kracht ook voor een deel kan opvangen. MIPS, WaveCel en Koroyd zijn systemen van verschillende fabrikanten die echt iets extra’s toevoegen aan de veiligheid van een helm. Ze maken de helm wel iets zwaarder, maar is een stukje extra veiligheid wel waard.

Levensduur helm: In het verleden hebben we wel eens onderzoek gedaan naar de levensduur van een helm. Het blijkt nog niet zo makkelijk daar een eenduidige conclusie over te stellen. Sommige fabrikanten zeggen dat je een helm iedere 5 jaar moet vervangen. Andere hebben het over 7 jaar en weer andere hebben helemaal geen ‘uiterste houdbaarheidsdatum’. Oude helmen die we lieten testen bleken het ook niet slechter te doen dan nieuwe. Uitdroging van het schuim lijkt geen factor te zijn. Je kunt er dus rustig van uit gaan dat een helm heel lang meegaat en dat je waarschijnlijk eerder uit jezelf iets nieuws wilt dan dat dit echt nodig is vanwege de veiligheid. Ben je op je helm gevallen, dan moet je hem wel vervangen. Ook als hij niet aan gruzelementen ligt. Er kunnen intern scheutjes ontstaan zijn die zorgen dat een volgende klap niet goed opgevangen worden. Sommige fabrikanten hebben hiervoor een crash replacement optie. Na een val kun je met veel korting een nieuwe helm aanschaffen.

Zichtbaarheid: Steeds meer helmfabrikanten zorgen ook voor reflectiemateriaal op hun helmen. Prima idee, want het is het hoogste punt van een fietser en rondom goed zichtbaar. Sommige reflectie is overdag niet eens als zodanig herkenbaar, maar doet zijn werk pas in het donker.

Race of mtb: Het verschil tussen een race- en een mtb-helm zit hem meestal alleen in toegevoegde klep bij de mtb-helm. Die zit er om je te beschermen tegen takken en opspattend modder van je voorganger. Ook hebben mtb-helmen soms een, aan de achterkant, lager doorlopende bescherming om de zachte delen achter je oor te beschermen. Aero heeft op de mountainbike ook niet zoveel nut, dus daar zie je lekker veel ventilatiegaten. Als je de klep verwijderd (als deze je in de weg zit vanwege een diepere zit bijvoorbeeld), kun je een mtb-helm ook prima op de racefiets gebruiken.

Ventilatie

Met Global Warming in opkomst is een goed ventilerende helm wel zo fijn. Een te warme helm is echt niet prettig en kan zelfs je prestaties negatief beïnvloeden. Als wij helmen testen letten we daar dus goed op. Het aantal luchtgaten is een indicatie voor de ventilatieprestaties, maar let niet alleen daar op. Hoe die gaten geplaatst zijn is namelijk net zo van belang. De best ventilerende helmen zorgen voor een continue luchtstroom over je hoofd. Frisse lucht gaat er aan de voorkant in en kan zo door naar achteren waar het er opgewarmd uit gaat. Al die gaten kunnen wel voor meer weerstand zorgen, daarover gaat het volgende punt. Wij, Noorderlingen, hebben daar overigens wel een probleempje. Want wat in de zomer een lekker koele helm kan zijn, is in de winter veel te koud. Dat is soms op te lossen met een helmcover, of je draagt ’s winters een helmmuts onder je helm. Of je koopt gewoon een zomer én een winterhelm, wordt je LBS ook blij van.

In de reacties onder dit artikel wordt aangegeven dat een helm met een netje tegen insect ook handig kan zijn. En dat is ook zo, er zijn merken die aan de binnenkant gaas hebben. Weegt bijna niets, maakt qua ventilatie ook niet veel uit, maar houdt die vervelende wespen wel tegen. 

Aerodynamica

De laatste jaren draait alles om aerodynamica, ook bij de gemiddelde wielertoerist die rond de 30 km/u rijdt. Dus zien we steeds meer helmen met weinig gaten en een dichte, gladde en aerodynamische vorm. Hoeveel snelheid zo’n aerohelm je precies oplevert is lastig te bepalen. Het is afhankelijk van je houding, de windrichting en dan ook nog over welke aerohelm je het hebt. Fabrikanten geven vaak aan dat je bij een flinke snelheid (lees Prof-wielrenner) een minuutje wint op een rit van 40 kilometer. Of dat ook op jou van toepassing is en of je dat belangrijk vindt is uiteraard aan jou. Zekerheid is wel dat dit soort helmen warmer zijn dat lichtgewicht modellen die gemaakt zijn voor warme omstandigheden. Er zijn overigens ook best veel modellen die een soort van semi-aero zijn en heel redelijk ventileren.


De profs zijn uiteraard gek op aerohelmen

Looks

Tja, dit hoort misschien niet thuis in het rijtje afwegingen bij de aanschaf van een nieuwe helm. Maar eerlijk is eerlijk, de meeste fietsers zijn toch wel een beetje ijdel. Soigneren is één van de mooiste woorden in ons wielervocabulaire. Dus wil je dat je helm er ook een beetje fatsoenlijk uit ziet en niet vloekt bij je favoriete outfit en fiets. Daarom doen fabrikanten hun uiterste best om helmen niet alleen veilig en comfortabel te maken, maar worden ze ook geleverd in veel kleurtjes. Of een helm mooi is kun alleen jij bepalen. Stelregel is wel dat een grote helm op een klein koppie geen gezicht is, en andersom natuurlijk. Check ook even of je bril goed in de gaten past….als je er dan toch gesoigneerd bij wilt rijden 😉.


Beeld: Cor Vos