Het nieuwe seizoen staat op het punt van beginnen. De eerste trainingskoersjes voor de amateurs zijn al weer geweest en morgen mogen de profs aan de bak voor hun eerste serieuze voorjaarskoers in Europa, Omloop het Nieuwsblad.

Die profs worden met regelmaat getest. Maar ook voor ons, de liefhebbers, wielertoeristen of serieuze amateurs is het een goed plan om regelmatig een sportkeuring te ondergaan. Nu, aan het begin van een nieuw seizoen is een goede tijd voor zo’n test. Welke testen zijn er en wat kun je er mee? We vroegen het sportarts Edwin Achterberg.

Het sportmedisch onderzoek

Vroeger bestond een sportkeuring uit tien diepe kniebuigingen en werd je bloeddruk gemeten. Tegenwoordig spreken we liever van een sportmedisch onderzoek. Deze uitgebreide onderzoeken zijn een middel tot een veilige en verantwoorde sportbeoefening. Ze worden (deels) vergoed door je zorgverzekeraar vanuit het aanvullende pakket.

Op zich vallen de kosten erg mee, zeker als je er bij nadenkt dat je én checkt of je nog wel gezond bent en met de resultaten veel gerichter kunt trainen.

De kosten zijn (ongeveer):

  • Basiskeuring KNWU-licentie: 125 euro
  • Groot Sportmedisch Onderzoek: 210 euro
  • GSO incl. Spiro-ergometrie: 275 euro

Sportmedische onderzoeken zijn er zoals je ziet in verschillende soorten en maten. Je kunt het zo uitgebreid maken als je wilt. Van een vragenlijst met een kort lichamelijk onderzoek tot een volledige inspanningstest. Daarvan zijn er grofweg twee: zonder ademgasanalyse (groot sportmedisch onderzoek) en met ademgasanalyse (spiro-ergometrie – uitgebreid sportmedisch onderzoek). Bij beide doe je een maximale inspanningstest waarbij de belasting oploopt van nul tot maximaal.

Soms wordt gekozen voor een inspanningstest met een lang protocol van 40 tot 60 minuten, omdat de trainingszones uitgaande van het vermogen dan soms beter bepaald kunnen worden. Voor trainen met een hartslagmeter volstaat echter een kort protocol van 10 tot 12 minuten. Tijdens de test wordt altijd een hartfilmpje gemaakt om de hartfunctie tijdens belasting te controleren. Een ritmestoornis en/of een zuurstoftekort van de hartspier door een kransslagadervernauwing kunnen bepaalde veranderingen geven en daarmee worden opgespoord. Met behulp van je maximale hartfrequentie kunnen je trainingszones worden berekend zodat je een hartslagmeter kunt gebruiken tijdens je trainingen. De veel gebruikte formule ‘220 min leeftijd’ is een grove maat en is van geen waarde voor individuele trainingssturing.

De inspanningstest met ademgasanalyse is een zeer nauwkeurige test die je veel informatie geeft over fitheid, gezondheid en conditie. Tijdens de test krijg je een masker op en worden ook de zuurstofopname (VO2) en de koolstofdioxide (VCO2) afgifte gemeten. Met de test kunnen verschillende waarden bepaald worden (zie onder). Aan de hand van de gegevens zal de sportarts alle uitslagen met je bespreken en je een gericht trainingsadvies kunnen geven.

Adressen van sportmedische instellingen: sportzorg.nl/zoek-een-sportzorgprofessional

 

Uitgebreid onderzoek met ademgasanalyse

Deze waarden kunnen worden bepaald:

» Maximale zuurstofopname: dit zegt iets over je aanleg voor duursport en mate van getraindheid.
» De aerobe en anaerobe drempel – oftewel de omslagpunten: het vermogen hierbij is een voorspeller van duurprestaties en de hartslag kan worden gebruikt voor een nauwkeurige bepaling van de trainingszones.
» Gezondheid: naast het hartfilmpje worden bij spiro-ergometrie ook andere parameters bepaald die inzicht geven in het functioneren van hart en longen in rust en bij inspanning.