Af en toe vreemd schurend geluid (Campagnolo Ultra Torque)

[iroelho]

Aangezien de zoekenfunctie niets opleverde, probeer ik het langs deze weg, hopelijk kan iemand me helpen:

Sinds 3 weken zit ik met het volgende probleem:
Een keer of 2 à 3 per tocht (van 2 tot 4 uur) ervaar ik een vreemd, zwaar schurend, wrijvend geluid in mijn aandrijving. Ook klinkt er op dat ogenblik wat licht getik. Ik kan niet goed opmaken of het uit mijn trapas of wiel(as) komt. Het duurt telkens slechts een pedaalslag of 5 tot 10 en dan is het weer weg. Zodra ik mijn pedalen stil houd is het direct verdwenen, ook op het moment dat ik weer begin te trappen. Hoewel het gelukkig slechts af en toe optreedt, voelt het op die momenten niet goed, alsof ik elk moment iets kapot kan trappen of zo. Ik heb het zowel gehad bij bergop rijden (kracht zettend), maar ook bij een rustige tred op het vlakken.

Voordat ik hier last van kreeg, had ik een voortdurend tikkend geluid tijdens het trappen.
Begin april langs gebracht bij FM die trapas en cups eraf heeft gehaald en alles opnieuw heeft gesmeerd. De tik was daarna gelukkig weg, en alles ging zo'n 700km goed. Echter, sinds zo'n 3 weken heb ik dit er dus voor in de plaats gekregen
Doordat het slechts een paar keer per tocht optreedt, kan ik het helaas niet reproduceren bij de FM.

Specificaties aandrijving:
- Campagnolo Record Ultra Torque trapas (uit 2015) met 33.000 km op de teller waarbij de lagers ca 18.000 km geleden zijn vervangen (begin 2017).
- Fulcrum Racing Zero wielen, 23.000 km oud. Body week geleden eraf gehaald en gecontroleerd, lijkt niks mis mee, geen speling of zo.

Wie weet raad? Zou het te maken kunnen hebben met versleten/kapotte trapas- en/of wiellagers?

[thestudent]

Zijn de lagers op de ultratorque assen in orde? Zijn het de USB of de gewone stalen lagers? Bij slechte lagers, te weinig preload, of niet rechte bottom brackets, willen de lagers wel eens draaien in de bottom bracket cups. De passing van ultra torque is interference op de as en slip fit in de cups. De meeste andere merken hebben dit andersom. Bij versleten lagers, te weinig preload of te ruime cups draait de buitenschaal van het lager in de cup. Als je de as demonteert zie je dit als polijstwerking in de bottom bracket cups. Meestal onderin. Dit geeft normaal gesproken getik. Als je dit voorheen veel gehad hebt kunnen de cups nu een te ruime passing hebben. De lagerschaal is veel harder dan die aluminium bracket cups.

[Memento_Mori]

Pressfit?

[iroelho]

@thestudent:
Dank je wel voor je uitleg. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik helaas niet zo technisch ingevoerd ben. Die lagers-op-de-assen-vraag zal mijn FM (Goossens in Velp) hopelijk wel kunnen beantwoorden. In het geval dat dit mis is; wat dient er dan vervangen te worden; enkel de lagers of ook de cups?
En kan dit evt. euvel dan ook dit af en toe optredende 'schuren' veroorzaken (naast het tikken, dat inmiddels dus verdwenen is)?

@Memento_Mori:
De groepset is gemonteerd op een Pinarello Dogma 65.1 Think 2 frameset. Kan ik ergens checken of dit dan een pressfit is?

[thestudent]

Niet nodig dat is een Italiaanse draad bracket. Waarschijnlijk is uitlijning links en rechts dan niet het probleem.

De stalen lagers van campagnolo zijn an sich niet zo duur en gingen bij mij ook maar rond de 18k km mee. Heb nu wel al een tijdje geen campagnolo meer. De USB zijn semi keramisch, de CULT speciaal keramisch. Die zouden duurzamer moeten zijn, maar ook een stuk duurder! Vervangen vergt om t netjes te doen wat specialer gereedschap. Een poelietrekker en een goede slagbus. De cups kan je met een normale bracketsleutel monteren. Als die Cups compleet blank gepolijst zijn ( ze zijn normaal zwart ) zou ik toch denken aan vervangen. Ze kosten de wereld niet.

Ik neem dus aan dat je geen ultra torque kan demonteren thuis. Dat is op zich niet moeilijk. Je hebt alleen een lange imbus 10 nodig ( of de campagnolo tool ) om de bout los te draaien. Aan de rechterkant zit 1 retainer clip. Die moet je los maken. Voordat je de rechterkant eruit kan pakken. Je kan dan gemakkelijk aan de lagers voelen hoe ze eraan toe zijn.

We hebben overigens nog niet vastgesteld of dit wel het probleem is. Een schurend gevoel zou betekenen dat een lager compleet vast zou zitten en ipv kleine stukjes per keer ( tikje ) hele rondjes draait in de cup. Het kan ook zijn dat er iets compleet anders de geest aan het geven is.

Hoe zijn je pedalen eraan toe?

[Keezx]

Goed verhaal van @thestudent, technisch heel aannemelijk dat er iets dergelijks speelt.....

[thestudent]

Heb zelf ooit met zoiets lopen klooien. Nieuwe lagers meteen weer dood etc. Maar het kan ook wat totaal anders zijn.

Ik had alleen getik. En ik had toen duidelijk een gepolijste cup onderin. Al besefte ik later door een online video veel later pas waar dat door komt. Geschuur nooit gehad. De passing in de cups is verschrikkelijk los. Je schuift ze er namelijk met de hand in. Lager naar cup passing moet ook droog gemonteerd worden, niet met vet. Vet zal eventueel getik wel dempen, maar heeft een averechts effect op het probleem.

Er zijn wat technische details aan ultra torque die het vrij gevoelig maken voor slechte uitlijning / maat van het bracket ( dat is eigenlijk de veroorzaker ). De lagers zitten op de as en zitten daardoor op exacte vaste afstand. Deze kunnen zich niet aanpassen aan slechte uitlijning en ook niet aan de verkeerde breedte van een bracket. Daardoor is de lagerpassing van origine lichtelijk te breed en wordt de veer gebruikt om genoeg compressie te maken. Is de boring uit het lood dan heeft een van de lagers het altijd heel zwaar. Daardoor een korte levensduur. Wordt je lager slecht dan gaat hij draaien in de cup ipv dat hij daar vastgehouden wordt en om de as draait. Met het draaien bedoel ik overigens minieme stukjes per keer. Echt micrometer werk per pedaalslag ( per tikje ) Je moet het erg bont maken wil het meer worden

Bij andere merken (FSA, Rotor, Sram) treedt het tegenovergestelde op, de interference fit is op de bracket cup, de losse fit op de as. Dus krijg je bij slechte lagers/uitlijning polijstwerking op de as ( de as draait in het lager ). Als dat te erg wordt is je as daarna niet meer rond (max tienden van milimeters). Zeker op oversized aluminium assen, want die zijn weer veel zachter dan het lager. Dan kan je daarna doen wat je wil, het wordt nooit niet meer goed en stil ( en een nieuwe crank of as dat is nog veel duurder )

Na de cups en de lagers te vervangen ging het toen weer een tijdje goed. Later weer hetzelfde. Het probleem is dan eigenlijk een carbon frame waar de passing waarschijnlijk nooit goed genoeg was om ultra-torque te kunnen laten werken.

[iroelho]

Wow, dank je wel @thestudent voor je uiteenzetting! Ik zou bijna liever mijn fiets met jou willen nakijken dan 'em naar de fietsenmaker brengen, waar je dan toch bent overgeleverd aan hun kennis/kunde (al twijfel ik daar ook niet aan hoor). Ik ben van plan naar Goossens in Velp te gaan; heb je evt nog een goeie tip voor een kundige FM (ik zie 'ergens tussen Veluwe en Rijn' staan)?

Mijn pedalen (Look) heb ik vrij recent vervangen uit ouderdom, die hebben inmiddels zo'n 2.000 km gelopen en lopen als een zonnetje (geen speling oid).

Ik heb helaas niet het materiaal om de crank te demonteren, dat zal ik dan toch door de FM moeten laten doen. Maar heel fijn om alvast beter zicht te krijgen op het mogelijke probleem, dat zich dus (hoogstwaarschijnlijk) concentreert rond cups & lagers. Ik zal met de FM overleggen of het USB of keramisch wordt.

[fgrs]

Als ik lees Fulcrum Racing Zero, dan moet ik zeggen dat ik zoiets gelijkaardigs had.
Een schurend geluid.
Ondervond het eerder toevallig toen ik net alles gekuist had en op de fietsstand mijn aandrijving liet rond draaien.
Ik had bij het gevoel dat het uit het wiel kwam.
Body afgenomen en niets verdachts gezien, maar toch nieuwe lagers besteld en eerst deze aan de kant van de wielspanner vernieuwd omdat dit het eenvoudigst was.
Na montage en testen was het probleem opgelost en tot op heden (denk zo een 3000 km later) nog steeds geen problemen meer.

Heb je geen reserve achterwiel om te testen?

[iroelho]

@fgrs

Dank je wel voor het meedenken! Had jij dit 'schurende' voortdurend, of ook enkel slechts af en toe?

Ik heb idd nog een ander wiel liggen (ook een Zero, maar met beduidend minder km's op de teller), maar die is wel met een Shimano body. Ik kan natuurlijk de body's even verwisselen, maar dan kan ik dus niet uitsluiten of het aan de Campa body ligt (die volgens mij wel gewoon doet wat 'ie moet doen).

Ga ik zeker nog even testen voordat ik de fiets wegbreng, uitstekende tip!

[thestudent]

Als er een shimano casette op de fulcrum 0 ligt kan je daar ook wel mee rijden met de campagnolo groep. Dat lukt wel voor dat stukje.

Ik heb geen tip voor je qua fietsenmaker.Denk niet dat goossens een slechte zaak is.
Ik doe graag dingen zelf en sleutel vaak aan dingen van familie en vrienden. Die hebben geen dogma 65.1 met record, maar vooral oude troep. Ben voor mijn eigen fietsen nogal neurotisch met sommige dingen ( kabels, stuurlint, afwerking ). Maar het is wat anders om met fietsen je geld te verdienen. Dan kan je nooit een enkele klant zo veel aandacht geven als dat je kan aan je eigen fiets. Dat snap ik echt wel. Ik zou als fietsenmaker geen reet verdienen

Er zijn ook dingen die ik niet zelf doe. Meestal als het echt speciaal gereedschap vergt of dat een specialist het beter doet. Lees hier mtb vork grootonderhoud en wielen spaken. Dat doet iemand met veel ervaring echt wel beter. Al wil ik zeker het wielen spaken nog gaan oppakken.

[fgrs]

@fgrs

Dank je wel voor het meedenken! Had jij dit 'schurende' voortdurend, of ook enkel slechts af en toe?

Ik heb idd nog een ander wiel liggen (ook een Zero, maar met beduidend minder km's op de teller), maar die is wel met een Shimano body. Ik kan natuurlijk de body's even verwisselen, maar dan kan ik dus niet uitsluiten of het aan de Campa body ligt (die volgens mij wel gewoon doet wat 'ie moet doen).

Ga ik zeker nog even testen voordat ik de fiets wegbreng, uitstekende tip!

Niet voortdurend.
Maar moet ook zeggen dat ik even over het feit gekeken had dat het een camapa body was.
Waar ook wel iets verkeerd aan kan zijn uiteraard.

Ik had eerst mijn body afgehaald, dan ook de as uit het wiel gehaald en alle lagers gekuist en dan terug alles gemonteerd.
Dit leek eerst te werken, maar na een tijd kwam het opnieuw terug.
Dan een lager vervangen in de body en het geschraap was over.

Het blijft natuurlijk gissen, kan verschillende oorzaken zijn.
Meest ideale is eens testen met ander wiel, dan kun al iets uitsluiten.