In het artikel over de luchtweerstand hebben we gezien dat onze snelle Eddy 248 Watt moet trappen om de luchtweerstand te overwinnen bij een snelheid van 40 km/h (ρ = 1,205 kg/m3, cdA = 0,3 m2, v = 40/3,6 m/s, vw = 0 m/s). Dat is circa 83% van zijn ADV van 300 Watt.Dit bevestigt wat we uit onze ervaring al weten: de luchtweerstand is verreweg de belangrijkste factor op het vlakke. We zien ook dat de luchtweerstand toeneemt met de 3e macht van de snelheid; als je dus 10% sneller wilt rijden, moet je maar liefst 33 %! (1,103-1) meer vermogen trappen. De grote invloed van de luchtweerstand is ook de reden dat het zelfs voor wereldtoppers bij vlakke etappes vrijwel ondoenlijk is om uit de greep van een jagend peloton te blijven.Omgekeerd kun je relatief uitblazen als je je in de buik van het peloton laat meezuigen. In dat geval is je cdA namelijk zo’n 40% lager. Dit betekent dat snelle Eddy in de buik van een peloton dat 40 km/h rijdt, maar 0,6*248 = 140 Watt hoeft te trappen. Dit komt overeen met slechts 47% van zijn ADV, dus ook voor Eddy geen enkel probleem.
Hoe groot is het voordeel van wieltjeszuigen?Uit de literatuur kennen we de nodige kentallen. Deze zijn samengevat in de tabel. Zo is bekend dat 2 renners altijd een voordeel hebben ten opzichte van iemand die alleen rijdt. De achterste renner heeft 25% voordeel aan luchtweerstand cdA, maar zelfs de voorste renner heeft ook nog 15% voordeel doordat de luchtstroming dan gunstiger is. Dat leidt er toe dat 2 vluchters zo’n 5% sneller kunnen rijden dan een eenzame koploper. Dat voordeel neemt toe met het aantal renners, zo kunnen 5 man al 10% sneller rijden dan een solist. Vluchtgroepjes met 5 man maken dan ook al een behoorlijke kans tegen het peloton, hoewel in het peloton de krachten natuurlijk over meer renners verdeeld kunnen worden. Naast het fysische effect van de mindere luchtweerstand, heeft wieltjeszuigen overigens ook een belangrijk psychologisch effect. De koploper zal zich voortdurend zorgen maken dat zijn bordje leeggegeten wordt door de wieltjeszuiger en de laatste zal zich relatief uitgerust en sterk voelen en vol vertrouwen de eindsprint tegemoet zien.
Wat is de invloed op het vlakke?We hebben de invloed weer uitgerekend met onze calculator en onder de standaardcondities van onze voorbeeldberekeningen.De resultaten zijn weergegeven in de bijgaande grafiek en tabel. Zoals verwacht, zie je dat de haalbare snelheid van snelle Eddy flink toeneemt als hij in een groepje of een peloton kan meerijden. In een peloton kan Eddy met hetzelfde vermogen 47,50 km/h rijden, dus 17% meer dan de 40,41 km/h, die hij alleen kan volhouden. Op de tijdrit van 40 km wint hij daarmee in totaal 532 seconden! Een groepje van 5 man kan (met het vermogen van Eddy) 45,94 km/h rijden en komt dus aardig in de buurt van de snelheid van een peloton. Zelfs met maar 1 vluchtmakker, nemen de kansen van Eddy al aardig toe. Als hij daarbij het achterste wiel kan pikken, neemt zijn snelheid al toe tot 44,27 km/h.
Wat is de invloed de Alpe d’Huez?We hebben de invloed weer uitgerekend met onze calculator en onder de bekende standaardcondities.De resultaten zijn weergegeven in de bijgaande grafiek en tabel. Zoals verwacht, zie je dat de invloed in de klim veel kleiner is. Een peloton Eddy’s rijdt maar iets harder omhoog dan Eddy solo zou doen (15,88 km/h tegen 15,58 km/h). De totale winst van het peloton bedraagt 63 seconden op de totale klim naar de Alpe d’Huez.
Je kunt het effect van alle aspecten op je eigen prestaties berekenen met onze calculators op
www.hetgeheimvanwielrennen.nl.Daar kun je ook ons boek bestellen. Het is ook verkrijgbaar als ebook.Hans van Dijk, Ron van Megen en Guido Vroemen
