Voor Fiets is verslaggever Elias de Bruijne in Japan. Hij doet op de site en in het blad verslag van zijn bezoek aan het land van sake en Shimano. Hier zijn eerste verslag.

UtopiaMidden in Osaka bevindt zich één van de twee OVE-vestigingen. Aan het eind van de middag, na bezoeken aan het hoofdkwartier van Shimano en het Shimano Bicycle Museum, zet de bus ons pal voor het gebouw af. Van buiten gezien heeft het de chique uitstraling van een duur kantoor of een bank, maar wanneer ik over de drempel stap sta ik in een vrij kleine, warm gekleurde ruimte die van geen van beiden iets weg heeft. Langs de linkerwand staan open glazen kasten, voornamelijk gevuld met boeken over fietsen en wielrennen maar ook met fairtrade chocoladerepen. Langs de rechterwand staan open kasten met daarin verschillende fietsartikelen zoals bidons, modelfietsjes, racefietsjes-stropdassen en fietsarmbandjes. Ook staan daar een koffieautomaat en een volledig uit Shimano onderdelen bestaande racefiets opgesteld, en hoog aan de muur hangt een mountainbike. Voorin de ruimte staat een al dan niet originele oude houten fiets, en achterin is een balie. In het midden van de ruimte bevindt zich een zithoek met comfortabele stoelen, een paar kamerplanten en leestafeltjes met daarop wielertijdschriften. We worden hartelijk welkom geheten door drie vriendelijke medewerkers.

Ik vraag me af waar ik precies beland ben. Na even rondgekeken en -gevraagd te hebben is het duidelijk. Het is een winkel, want de meeste dingen die in de vitrines en kasten uitgestald staan zijn te koop. Het is een bibliotheek, want je kunt er binnenlopen om gratis en op je gemak in de boeken te neuzen. Het is een koffiezaak waar je kunt toegeven aan je drang naar een kopje cafeïne. En, lest best, het is een fietsenzaak, een bijzondere fietsenzaak waar je voorzichtig je eerste stapjes in de wereld van het wielrennen kunt zetten.

OVE staat voor Opportunity, Value, Ease. De zaak is drie jaar geleden opgezet door Shimano, heet voluit Shimano OVE store en heeft als doel wielrennen en fietsen in het algemeen te promoten bij de mensen in Osaka. Dat valt niet direct uit de naam af te leiden, maar het gaat dan ook om meer dan alleen fietsen. OVE staat voor een bepaalde lifestyle die daarbij past, met kernwaarden als ontspanning, natuur, ontdekken, reflectie, bewust leven, en ontmoeting. Deze waarden sluiten naadloos aan bij het motto van Shimano: ‘Closer to nature, closer to people’. Wielrennen is voor Shimano meer dan een subcultuur met wedstrijden en mannen (en vrouwen) met geschoren benen. Shimano richt zich ook op meer dan wielrennen. Shimano staat voor buiten zijn, voor een vrije, ontspannen, bewuste, gezonde leefstijl. Zoals Shimano’s global marketing manager Manabu Tatekawa eerder op de dag, tijdens een presentatie in het Shimano hoofdkwartier, al zei: ‘Ik wil mensen van achter de computer naar buiten zien te krijgen’. Of dat op de racefiets, mountainbike, normale fiets of e-bike is maakt niet veel uit, geloof ik.

Ik praat met de winkelleider en vervolgens met één van de medewerksters over de achtergrond en de doelstellingen van de OVE store. Het grote doel is mensen te interesseren voor fietsen (al dan niet op de racefiets) en ze vervolgens te helpen met het opstarten van hun fietsende leven. Om daarbij te helpen organiseert OVE iedere maand twee tot drie fietsritten van zo’n 30 kilometer, worden er cursussen fietsonderhoud georganiseerd, kunnen mensen lezen over allerlei fietsonderwerpen en kunnen ze langskomen om gewoonweg lekker over wielrennen en fietsen in de breedste zin van het woord te kletsen. Voorlopig is de interesse echter niet zo groot. De winkel krijgt per maand drie- tot vierhonderd bezoekers over de vloer en aan de fietsritten doen maximaal tien mensen mee. Dat zijn voornamelijk mensen tussen de veertig en de zestig, waaronder gepensioneerden die hun vrije tijd graag op een gezonde manier invullen.

De medewerkster bevestigt het beeld dat dit ik inmiddels heb over de populariteit van wielrennen in Japan en beweert dat wielrennen er zeker geen grote sport is. Volgens haar is Shimano ook veel populairder in het buitenland dan in het eigen land. Recreatief fietsen, al dan niet op de racefiets, wordt steeds populairder, maar het is mondjesmaat. Het is ook niet zo vreemd, zegt ze, want in de steden is het niet ongevaarlijk om te fietsen. Een positieve ontwikkeling is dat er een beweging is die zich inzet voor een veiliger fietsverkeer en de regering aanzet om maatregelen te nemen. Of dat effect heeft is natuurlijk een andere vraag.

Veelbezocht of niet, de multifunctionele winkel straalt een fijne wielersfeer uit. De tijdschriften met Froome en andere wielerhelden op de cover ogen tegelijk zeer vertrouwd en heel anders dan ik gewend ben, maar dat laatste zal wel komen door de Japanse tekens die onder de plaatjes staan. Bovenop één van de kasten langs de linkerwand staat een boek, opengeslagen bij een pagina met een prachtige foto van een sliert wielrenners in een driedubbele haarspeld ergens in het zuiden van Italië. Vlak daaronder, rechtop in de glazen kast, een boek met de titel Cycling Eutopia. Hoe ik de titel precies moet interpreteren weet ik niet, maar misschien slaat het op de een of andere manier op Japan. Een ideaal maar dus ook niet-realiseerbaar fietsparadijs kan het land natuurlijk nooit worden, maar gewoon een fijn fietsland is al meer dan genoeg.

Erg veel zorgen over de toestand van het Japanse wielrennen maak ik me overigens niet als ik weer uit de winkel naar buiten stap. Ik heb het warme idee dat er tenminste één plekje in Japan is van waaruit wielerliefhebbers hun best doen om de omgeving aan te steken met het heerlijke wielervirus. Of fietsvirus, ik doe niet moeilijk als Shimano het iets breder trekt. Ik wens ze veel succes.