Zaterdag 4 juli staat Tom Dumoulin in Utrecht voor de grootste uitdaging uit zijn wielerloopbaan. Heel Nederland hoopt dat hij dan de openingstijdrit van de Tour de France zal winnen en de gele trui zal pakken.

Op basis van zijn prestaties in de tijdritten bij de Ronde van Zwitserland (waar hij onder meer Fabian Cancellara twee keer versloeg op zijn specialisme) mochten we inderdaad bijna verwachten dat het Tom zal gaan lukken. Maar bij de NK tijdrijden bleek toch dat Tom ook maar een mens is. Hoe zal de vorm van de dag zijn op 4 juli?

In dit artikel gaan wij voorspellen hoe snel Tom de proloog zal gaan rijden. We doen dat op basis van de theorie uit ons boek Het Geheim van Wielrennen (zie www.hetgeheimvanwielrennen.nl). Eerder berekenden we op vergelijkbare wijze al de afstand die Bradley Wiggins zou rijden bij zijn aanval op het werelduurrecord. We voorspelden toen een afstand van 54,314 kilometer, terwijl sir Bradley uiteindelijk 54,526 km reed.

Analyse van het parcours en de capaciteiten van Tom Dumoulin
Het parcours van 13,8 km is vlak en snel. Het aantal scherpe bochten is beperkt en door de bebouwing zullen de rijders ook redelijk beschut zijn voor de wind.

Tom Dumoulin is momenteel een absolute wereldtopper: wij schatten zijn Anaerobe Drempel Vermogen( ADV) op 450 Watt. Dit is iets lager dan de ADV van Bradley Wiggins, die bij zijn werelduurrecord 468 Watt trapte. Omdat het parcours slechts 13,8 km lang is, zal Tom een circa tien procent hoger vermogen kunnen trappen dan zijn ADV, dus 494 Watt. Tom heeft een afgetraind gewicht van 71 kg.

Met deze gegevens hebben we een berekening gemaakt van de haalbare snelheid en tijd voor Dumoulin bij de proloog. De onderstaande tabel geeft een compleet overzicht van de parameters in het model.

basiscondities
Het resultaat van de berekening is dat Dumoulin bij de proloog een snelheid kan halen van 54,36 kilometer per uur. Als de hittegolf ertoe leidt dat de temperatuur tijdens de proloog oploopt tot 32 graden Celsius, is zelfs een snelheid van 54,74 kilometer per uur mogelijk. Dit betekent dat we voorspellen dat hij een tijd gaat rijden van 15:18 (inclusief 10 seconden verlies voor de start en de bochten).

Welke factoren kunnen het resultaat beïnvloeden?

Bij ons eerdere artikel over het werelduurrecord hadden we al gezien dat de temperatuur en de luchtdruk een grote invloed kunnen hebben. Bij een parcours in de open lucht kan de wind uiteraard ook flink mee- of tegenblazen. En tenslotte is de vorm van de dag natuurlijk van groot belang: kan Tom het vermogen van 494 Watt inderdaad halen en is hij in staat met een perfecte stroomlijning te fietsen?

De onderstaande figuur laat zien hoeveel effect deze factoren hebben op de haalbare snelheid voor Tom. We zien dat vooral de wind er flink in kan hakken!

haalbare snelheid proloog
Hoeveel sneller of langzamer gaat Tom als de omstandigheden veranderen?
In de onderstaande tabel hebben we de gevolgen exact uitgerekend van de 5 belangrijkste factoren:
1. De weerstandsfactor cdA
Tom heeft een prachtige techniek en stroomlijning. We hebben zijn cdA-waarde in de basiscondities dan ook geschat op 0,22 m2. Als hij iets minder gestroomlijnd zou rijden ( cdA van 0,23 m2) dan verliest hij 13 seconden.
2. De luchtdruk
Als we op 4 juli net een depressie van 963 mbar hebben, dan rijdt Tom 15 seconden sneller dan bij de basiscondities van 1013 mbar. Omgekeerd kan hij 9 seconden verliezen als we een hogedrukgebied hebben van 1043 mbar.
3. De temperatuur
De temperatuur heeft iets minder effect: als het 32 0C is, wint Tom 6 seconden en als het slechts 20 0C is, verliest hij ook 6 seconden ten opzichte van ons basisscenario van 26 0C. De tijdwinst bij lagere luchtdruk en hogere temperatuur wordt veroorzaakt doordat de lucht dan ‘dunner’ is en de luchtweerstand dus minder.
4. Het vermogen
Als Tom in bloedvorm is en een ADV heeft van 460 in plaats van 450 Watt, , dan wint hij 7 seconden. Omgekeerd verliest hij 7 seconden als hij maar een ADV van 440 Watt heeft op de dag van de proloog.
5. De eventuele wind
Dit is de belangrijkste factor. We hebben gekeken naar het effect van een windsnelheid van 6 m/s, dit is windkracht 4. Omdat de proloog een rondgaand parcours is, hebben we gerekend met 25% wind tegen, 25% wind mee en 50% zijwind. Omdat wind tegen altijd meer tijd kost, dan windje mee oplevert, is het totale effect in dit geval een verlies van 23 seconden.

haalbare snelheid

Samenvattend kunnen we concluderen dat de invloed van de cdA, luchtdruk, temperatuur en het vermogen allen in de orde van plus of min 10 seconden liggen. De belangrijkste factor is de wind, die makkelijk tot een verlies van 20 seconden of meer kan leiden.

Gaat Dumoulin winnen of niet?
Dit is natuurlijk de allerbelangrijkste vraag. Helaas beschikken we niet over testgegevens (met name ADV, gewicht en cdA) van alle kanshebbers, zodat we die vraag niet kunnen beantwoorden. Maar als Nederlandse fans hopen we dat van ganser harte! We hopen ook dat ons berekeningen er in de toekomst aan zullen bijdragen om de kansen op Nederlands succes in de Tour te vergroten!

Je kunt de invloed van alle factoren op je eigen prestaties berekenen met onze calculatoren op www.hetgeheimvanwielrennen.nl. Daar kun je ook ons boek bestellen.

Hans van Dijk, Ron van Megen en Guido Vroemen